Program LIFE jest podzielony na dwa komponenty — jeden dotyczy środowiska, a drugi działań w dziedzinie klimatu.
Komponent odnoszący się do działań w dziedzinie klimatu obejmuje również dwa podprogramy:
a. Łagodzenie skutków zmian klimatu i przystosowanie się do zmian
b. Przejście na czystą energię
Przedsięwzięcia są finansowane w ramach następujących kategorii:
Finansowanie modernizacji energetycznej budynków oraz dostęp do atrakcyjnego i długoterminowego finansowania jest jedną z kluczowych barier dla właścicieli domów ze względu na wymagane inwestycje w zakresie od 200 do 1200 EUR/m2. Zachęty finansowe, takie jak dotacje, gwarancje lub kredyty preferencyjne na modernizację energetyczną są przydatnymi narzędziami wspierającymi decyzje inwestycyjne właścicieli budynków mieszkalnych.
Lokalne i regionalne władze we współpracy z instytucjami finansowymi mogą oferować właścicielom prywatnych budynków mieszkalnych:
Dostawcy energii zbierają środki na spłatę kredytów poprzez rachunki za energię. Pozwala to wykorzystać zależność, jaka istnieje między podmiotem użyteczności publicznej a jego klientem w celu ułatwienia dostępu do finansowania inwestycji w zrównoważone źródła energii.
Władze samorządowe (lub ich agencje) mogą emitować zielone obligacje w celu sfinansowania swoich przedsięwzięć w zakresie zrównoważonej energetyki. Zielona obligacja może pełnić rolę zwykłej obligacji, która jest zobowiązaniem podlegającym spłacie (w zależności od typu obligacji) wraz z odpowiednimi odsetkami. Obligacje takie mogą być atrakcyjne dzięki ulgom podatkowym.
EPC to porozumienie kontraktowe pomiędzy beneficjentem a firmą usług energetycznych dotyczące poprawy wydajności energetycznej lub instalacji OZE. Zwykle firma usług energetycznych wdraża środki, oferuje know-how i monitoring w czasie całego okresu obowiązywania kontraktu. Zasadniczo firma usług energetycznych nie otrzyma płatności do czasu zapewnienia przez przedsięwzięcie oszczędności i/lub produkcji energii zgodnie z oczekiwaniami.
Spółdzielnie energetyczne (jako podkategoria wspólnot energetycznych) są przewidziane przez prawo UE: wspólnoty energii odnawialnej (REC) na mocy art. 22 dyrektywy RED II oraz obywatelskie wspólnoty energetyczne (CEC) na mocy art. 16 dyrektywy w sprawie wewnętrznego rynku energii elektrycznej.
Instrument pożyczkowy dla sektora publicznego uzupełnia dwa inne filary mechanizmu sprawiedliwej transformacji, tj. Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (FST) oraz specjalny program sprawiedliwej transformacji InvestEU. Pomaga on sprostać społeczno-gospodarczym wyzwaniom związanym z przejściem do neutralności klimatycznej na najbardziej dotkniętych terytoriach określonych w terytorialnych planach sprawiedliwej transformacji.
Fundusz InvestEU jest instrumentem opartym na rynku i stymulowanym popytem, a jego silnym obszarem zainteresowania są priorytety polityki UE. Obsługuje on następujące 4 elementy polityki:
• Zrównoważona infrastruktura
Finansowanie projektów w zakresie zrównoważonej energii, łączności cyfrowej, transportu, gospodarki obiegu zamkniętego, wody, odpadów, innej infrastruktury środowiskowej i innych.
• Badania, innowacje i cyfryzacja
Beneficjenci
Władze lokalne i regionalne > 75 000 mieszkańców
Kraje uczestniczące
EU-28 i inne kraje (np. TR, ME, UA)
Projekty pomocy technicznej (projekty TA) mogą obejmować następujące elementy
1. Projekty mające na celu przygotowanie projektów SNAP lub SIP (TA-PP).
Projekty te mają na celu zapewnienie wsparcia finansowego, aby pomóc wnioskodawcom w przygotowaniu projektów SNAP lub SIP, przy maksymalnym wkładzie z programu LIFE wynoszącym 70 000 EUR. Stanowią one kontynuację projektów pomocy technicznej finansowanych w ramach programu LIFE 2014-2020.
